Bilindiği üzere Ufuk Avrupa Programı, AB’ye üye ve Asosiye ülkeler arasında ortak bir şekilde AR-GE ve İnovasyon faaliyetlerini desteklemek üzere kurulmuş olan (yatırım odaklı projeler hariç ) bir Avrupa Birliği Çerçeve Programıdır. Söz konusu programdan, Sanayi Kuruluşları, KOBİ’ler, Bireysel Araştırmacılar, Üniversiteler, Araştırma Merkezleri, Kamu Kurumları, Sivil Toplum Kuruluşları ve Uluslararası Organizasyonlar faydalanabilmektedir.

Ufuk Avrupa Programı, 3 ana bileşenden oluşmakta olup bunlardan küresel sorunlara çok disiplinli ve çok ortaklı araştırmalar yoluyla getirilen etkili çözüm önerilerini ve endüstriyel rekabeti desteklemek amacıyla oluşturulan “Küresel Sorunlar ve Endüstriyel Rekabet” bileşeni altında, yakın tematik alanların gruplandırılması ile oluşturulmuş olan 6 küme mevcut olup bunlardan biri de Küme 5: İklim, Enerji ve Mobilite kümesidir.

Program kapsamındaki enerji alanı dahlinde yapılan başvurular daha çok Küme 5; kısmen ise Küme 4: Dijital, Endüstri ve Uzay kümeleri altında desteklenmektedir. Yenilenebilir enerjinin alt başlıklarından olan jeotermal enerji ise Küme 5 2023-2024 Çalışma Programı Ocak 2024 kapanışlı çağrı başlıkları arasında Ülkemiz paydaşları açısından dikkat çekici bir başlık olarak yer almaktadır.

Bilindiği üzere Ülkemiz, hem jeolojik hem de coğrafi konumu itibarı ile jeotermal açından yüksek bir potansiyele sahiptir. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın resmi internet sitesindeki bilgiye göre; “Türkiye jeotermal potansiyeli bakımından Avrupa’nın 1. ülkesi ve kurulu güç bakımından ise Dünyanın 4. ülkesi konumundadır. Jeotermal enerjiden elektrik üretiminde ilk beş ülke; ABD, Endonezya, Filipinler, Türkiye ve Yeni Zelanda şeklindedir.”. Bu kapsamda jeotermal başlıklı çağrılarda Ülkemizin büyük avantaj sağladığı değerlendirilebilir.

Kaynak: https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/jeotermal-harita/images/3.jpg 

Ufuk Avrupa 2023-2024 Çalışma Programında, jeotermal enerji konusunun ele alındığı bir çağrı başlığı bulunmakta olup kısa bir özeti aşağıda sunulmaktadır:

HORIZON-CL5-2024-D3-01-06: Innovative applications/integration of geothermal heating and cooling in industry.

• Eylem Tipi: RIA (Araştırma ve Yenilik Eylemi)
• Teknolojik Hazırlık Seviyesi (TRL): 5
• Avrupa Komisyonu tarafından Desteklenecek Proje Sayısı: 3
• Proje Başı Planlanan Fon Miktarı: 3 Milyon Avro

Çağrının amacı;

• Yeni ısıtma ve soğutma yöntemleri geliştirilmesi,
• Termal enerji şebekelerinin akıllı teknoloji ile kullanılması,
• Jeotermal enerjinin sürdürülebilirliğinin dikkate alınması,
• Çevresel etkilerin azaltılması,
• Farklı endüstriyel sektörlerde jeotermal ısınma ve soğutmanın daha fazla entegrasyonunun ve termal enerjinin etkili kullanımının sağlanması şeklinde özetlenebilir.  

16 Ocak 2024 tarihinde kapanacak olan çağrıya ilişkin güncel detaylara Avrupa Komisyonu Funding and Tenders  Portalında yer alan link üzerinden ulaşabilirsiniz. Çağrı başlığı kapsamında Koordinatör olarak başvuru yapılması planlanıyorsa, TÜBİTAK Koordinatörlüğü Destekleme Programı’ndan yararlanabilirsiniz. Ancak, son başvuru tarihi, çağrı kapanış tarihinden itibaren en geç 45 gün öncesine kadar yapılabilmektedir.

Jeotermal enerji, ayrıca Ufuk Avrupa Programı ortak fonlama ortaklıkları arasında yer alan CETPartnership kapsamında da desteklenmektedir. CETPartnership aracılığıyla yapılan başvurular, uluslararası bir hakem kurulu tarafından değerlendirildikten sonra, ülkelerin ulusal fonlama kuruluşları tarafından finanse edilmektedir. Bahse konu ortaklık 2023 yılı Ortak Çağrısının ise Ülkemizden TÜBİTAK’ın da aralarında bulunduğu 30 farklı ülkeden 48 bölgesel ve yerel fonlama kuruluşunun katkısı ile hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Söz konusu çağrıya son başvuru tarihi 22 Kasım 2023’tür.

CETPartnership çağrı modülleri kapsamında yer alan CM2023-07 Geothermal energy Technologies çağrı modülü jeotermal enerjinin ele alındığı bir başka başlıktır. Söz konusu çağrı modülü ile jeotermal enerjinin nasıl temin edildiği ve Avrupa’nın gelecekteki enerji sistemine nasıl entegre edildiği konusundaki yenilik faaliyetleri, araştırma ve geliştirmenin desteklenmesi hedeflenmektedir.  Çağrı modülü kapsamında yer alan konular:

• Isıtma ve soğutma için jeotermal enerji,
• Elektrik üretimi için jeotermal enerji,
• Yer altı termal enerji depolama (UTES),
• Minerallerin eş zamanlı üretimi ile jeotermal enerji.

Konunun detaylarına ilişkin yayınlanmış olan haber metnimize buradan ulaşabilirsiniz.